Ομάδες Αίματος και Κύηση
Στην αρχή της εγκυμοσύνης καθώς και κατά τους τρεις τελευταίους μήνες της θα υποβληθείτε σε μια εξέταση, προκειμένου να διαπιστωθεί η ομάδα αίματος στην οποία ανήκετε καθώς και εάν διαθέτετε αντισώματα έναντι των ερυθροκυττάρων.
Αυτές οι οδηγίες προορίζονται για να σας δώσουν πληροφορίες σχετικά με τη σημασία των ομάδων αίματος και των αντισωμάτων έναντι των ερυθροκυττάρων στην εγκυμοσύνη. Περιέχει επίσης πληροφορίες σχετικά με τη θεραπεία που παρεμποδίζει την παραγωγή των αντισωμάτων τα οποία προκαλούν την αιμολυτική νόσο του νεογνού.
Τι είναι οι ομάδες αίματος;
Κάθε ερυθρό αιμοσφαίριο φέρει στην επιφάνειά του τις φυσικές χημικές ουσίες που καθορίζουν τις ομάδες αίματος. Οι ομάδες αίματος κληρονομούνται και από τους δύο γονείς. Όλοι μας ανήκουμε σε πολλές ομάδες αίματος αλλά, ευτυχώς, πολύ λίγες είναι σημαντικές. Οι πιο σημαντικές ομάδες αίματος που πρέπει να γνωρίζουμε στην εγκυμοσύνη είναι η ομάδα στο σύστημα ABO και η ομάδα του συστήματος ρέζους (κυρίως το αντιγόνο D).
Ομάδα Αίματος - Πιθανοί τύποι αίματος εντός της ομάδας
Σύστημα ΑΒΟ - Ο, Α, Β, ΑΒ
Σύστημα ρέζους - Θετικό (D θετικό), Αρνητικό (D αρνητικό)
Εκτός από τις ομάδες ABO και ρέζους (D), όλοι μας ανήκουμε και σε άλλες, δευτερεύουσες ομάδες αίματος. Δύο από τις δευτερεύουσες ομάδες αίματος που είναι σημαντικές στην εγκυμοσύνη είναι η ‘c’ (μικρό c) και η ‘K’ (Kell).
Τι είναι τα αντισώματα κατά των ερυθροκυττάρων;
Τα αντισώματα αποτελούν μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού. Δημιουργούνται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα έρχεται σε επαφή με μια “ξένη” ουσία, π.χ. έναν ιό, ένα εμβόλιο ή μια διαφορετική ομάδα αίματος. Το αντίσωμα που παράγει το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ειδικό για το είδος της ξένης ουσίας. Έτσι, εάν “ξένα” ερυθρά αιμοσφαίρια εισέλθουν στην κυκλοφορία του αίματός σας, ο οργανισμός σας πιθανόν να παράγει αντισώματα εναντίον αυτών των ερυθρών. Υπάρχουν δύο βασικοί τρόποι με τους οποίους μπορούν να εισέλθουν “ξένα” ερυθρά αιμοασφαίρια στην κυκλοφορία του αίματός σας: είτε μετά από μετάγγιση αίματος είτε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Πώς δημιουργούνται αντισώματα κατά των ερυθροκυττάρων στη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, παρατηρείται συχνά το φαινόμενο να “διαρρεύσουν” μερικά ερυθρά αιμοασφαίρια του εμβρύου στην κυκλοφορία του αίματος της μητέρας. Αυτό συμβαίνει συνήθως κατά τη γέννηση του μωρού. Εάν συμβεί κάτι τέτοιο και η ομάδα αίματος του μωρού είναι διαφορετική από την ομάδα αίματος της μητέρας, υπάρχει πιθανότητα να παραχθούν αντισώματα από το ανοσοποιητικό σύστημα της μητέρας. Αυτό είναι σπάνιο να συμβεί. Μόνον τρεις στις 100 εγκύους περίπου αναπτύσσουν αντισώματα κατά των ερυθροκυττάρων, ενώ τα περισσότερα από αυτά είναι ακίνδυνα.
Πώς δημιουργούνται αντισώματα κατά των ερυθροκυττάρων στη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Ερυθρά αιμοσφαίρια του εμβρίου
Ερυθρά αιμοσφαίρια της μητέρας
Αντισώματα της μητέρας
Γιατί οι ομάδες αίματος και τα αντισώματα κατά των ερυθροκυττάρων είναι σημαντικά στην εγκυμοσύνη;
Η ομάδα αίματος στην οποία ανήκετε δεν έχει καμία επίδραση στην καθημερινή σας ζωή, ενώ η παρουσία αντισωμάτων κατά των ερυθρών αιμοσφαιρίων είναι συνήθως ακίνδυνη. Ωστόσο, στη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι σημαντικό να γνωρίζετε την ομάδα αίματος στην οποία ανήκετε καθώς επίσης και εάν τυχόν διαθέτετε αντισώματα κατά των ερυθροκυττάρων. Η γνώση αυτή είναι σημαντική για τρεις κυρίως λόγους:
1. Σε περίπτωση που χρειαστείτε μετάγγιση αίματος
Στην απίθανη περίπτωση που θα χρειαστείτε μετάγγιση αίματος, το αίμα που θα επιλεγεί για εσάς θα πρέπει να είναι της ανάλογης ομάδας ΑΒΟ και ρέζους D και επίσης να είναι κατάλληλο για τα αντισώματα κατά των ερυθροκυττάρων που πιθανόν να διαθέτετε.
2. Εάν γνωρίζετε ότι έχετε αναπτύξει
Αντισώματα κατά των ερυθροκυττάρων, τα οποία θα μπορούσαν να βλάψουν το μωρό σας, θα λάβετε την απαιτούμενη αγωγή. Πώς θα μπορούσαν τα αντισώματα κατά των ερυθροκυττάρων να βλάψουν το μωρό μου; Τα αντισώματα κατά των ερυθροκυττάρων, που τυχόν έχετε αναπτύξει, μπορούν να περάσουν από την κυκλοφορία του αίματός σας στο αίμα του εμβρύου. Τα αντισώματα μπορούν να καταστρέψουν τα ερυθροκύτταρα του εμβρύου εάν ανήκουν στη συγκεκριμένη ομάδα αίματος. Το σχεδιάγραμμα δείχνει πώς μπορεί να συμβεί αυτό. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το έμβρυο δεν υφίσταται καμία βλάβη. Ωστόσο, με κάποια αντισώματα, ιδιαίτερα όταν βρίσκονται σε υψηλά επίπεδα, το μωρό μπορεί να γίνει αναιμικό και να εμφανίσει ίκτερο μετά τη γέννηση. Η πάθηση αυτή είναι γνωστή ως “αιμολυτική νόσος των νεογνών”.
3. Πώς θα διαπιστώσετε εάν είστε D αρνητική. Εάν είστε D αρνητική
Πιθανόν να πρέπει να υποβληθείτε σε πρόσθετη θεραπεία κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και/ή μετά τον τοκετό. Πώς μπορεί να με επηρεάσει το γεγονός ότι είμαι D αρνητική; Είναι σημαντικό για τη μέλλουσα μητέρα να ανακαλύψει έγκαιρα εάν έχει ομάδα αίματος D αρνητικό, έτσι ώστε να ενημερωθεί εάν χρειάζεται θεραπεία στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, προκειμένου να αποφευχθεί η παραγωγή αντισωμάτων anti-D.