Ιστορία Αιμοδοσίας
Πληροφορίες για τον Αιμοδότη
Ιστορία Αιμοδοσίας
Η πρώτη μετάγγιση αίματος πραγματοποιείται στην πολυκλινική Αθηνών από τον καθηγητή Σπ. Οικονόμου. Χρησιμοποίησε αίμα που πήρε από τον βοηθό του Μ. Πατρικαλάκη.
Ο Α. Αραβαντινός πραγματοποιεί θεραπευτικές μεταγγίσεις με την έννοια της ανοσοθεραπείας σε περιπτώσεις λεϊσμανιάσεως Βαλκανικοί & Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος Δεν πραγματοποιούνται μεταγγίσεις στην Ελλάδα.
Ο Ι. Καλαιτζής ανακοινώνει πραγματοποίηση 22 μεταγγίσεων με τη συσκευή Ochlecker στο νοσοκομείο Ευαγγελισμός.
Ο Ν. Πετσάλης πραγματοποιεί μεταγγίσεις αίματος πλακούντα.
Ο Μ. Παιδούσης, πρώτος διευθυντής της αιμοδοσίας του Ε.Ε.Σ πραγματοποιεί μετάγγιση με συντηρημένο αμα στο Λαϊκό νοσοκομείο παρουσία του καθηγητή χειρουργικής Γ. Μακρή. Η οργάνωση αιμοδοσίας του Ε.Ε.Σ επωμίζεται για πολλά χρόνια το βάρος της αιμοδοσίας στην Ελλάδα και για ένα χρονικό διάστημα στηρίζεται στους αμειβόμενους αιμοδότες.
Στο Ε ετήσιο επιστημονικό συνέδριο της ιατροχειρουργικής εταιρείας Αθηνών γίνονται δύο σημαντικές εισηγήσεις από τον Αρκ. Γούτα και Εμμ. Μανουσάκη σχετικά με την οργάνωση της αιμοδοσίας. Την ίδια εποχή επιτροπή ξένων από την Unitarian Service Committee επισημαίνει την ανάγκη καταπολέμησης της εμπορίας αίματος και του εκσυγχρονισμού της αιμοδοσίας.
Ο Μ. Παιδούσης ανακοινώνει τα πρώτα συμπεράσματα από τη δοκιμαστική λειτουργία τράπεζας αίματος.
Δημιουργείται στο Υπουργείο Υγιεινής η Εθνική Υπηρεσία Αιμοδοσίας και καταρτίζεται το Εθνικό πρόγραμμα αιμοδοσίας που βασίζεται στην αρχή ότι η οργάνωση της αιμοδοσίας πρέπει να είναι ενιαία και κατά συνέπεια δεν είναι δυνατόν να υφίσταται άλλη οργάνωση παράλληλη ή ανταγωνιστική της κρατικής υπηρεσίας αιμοδοσίας.
Ιδρύονται τέσσερα Περιφερειακά Κέντρα Αιμοδοσίας (Π.Κ.Α.):
-
- Α΄ Π.Κ.Α Αθηνών στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο με Διευθυντή τον Ιπποκράτη Τσεβρένη.
- Β΄Π.ΚΑ. Αθηνών στο Λαϊκό Νοσοκομείο με Διευθυντή τον Μικέ Παιδούση.
- Κέντρο Αιμοδοσίας Πειραιώς στο Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας με Διευθυντή τον Ηλία Πολίτη.
- Κέντρο Αιμοδοσίας Θεσσαλονίκης με Διευθυντή τον Θωμά Βαφειάδη.
Έτος ορόσημο για την Ελληνική Αιμοδοσία αφού αρχίζει ο αγώνας για την επικράτηση του θεσμού της εθελοντική αιμοδοσίας. Αγώνας σκληρός, που τον διεξάγουν με απόλυτη πίστη στην ιδέα, αφοσίωση μέχρις αυταπαρνήσεως, υπεράνθρωπη πολλές φορές προσπάθεια όλο το προσωπικό των αιμοδοσιών, με τη μορφή του Μ. Παιδούση να προβάλλει και πάλι, συνδεδεμένη με όλους τους αγώνες, με όλες τις αποφάσεις.
Δημιουργούνται οι πρώτοι Σταθμοί Αιμοδοσίας (Σ.Α.) στο Γενικό Κρατικό Νοσοκομείο Αθηνών, στο Νοσοκομείο Ν.Ιωνίας «Αγ. Όλγα» και στο Μαιευτήριο «Αλεξάνδρα». Η σύνταξη της Ελληνικής νομοθεσίας περί αιμοδοσίας οφείλεται στον Μ. Παιδούση, εμπνευστή και ιδεολόγο μαχητή της αιμοδοσίας, στον Ι.Τσεβρένη, πανεπιστημιακό, επιστήμονα αιματολόγο και στον Η. Πολίτη, τον ενημερωμένο τεχνοκράτη.
Τα βασικά άρθρα της νομοθεσίας περί αιμοδοσίας περιλαμβάνονται στο:
- Νομοθετικό Διάταγμα του 1955
- Νομοθετικό Διάταγμα του 1959
- Βασιλικό Διάταγμα του 1961
Ιδρύεται στο Α΄Π.Κ.Α ο πρώτος Σταθμός Αιμορροφιλικών (Δ/ντης Ι.Τσεβρένης).
Ο Ηλίας Πολίτης αποτελεί τον πρώτο νόμιμο εκπρόσωπο, μέχρι τον θάνατο του, της χώρας στην επιτροπή Εμπειρογνωμόνων για την Αιμοδοσία του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η συμβολή του Η. Πολίτη σε αυτό το επίπεδο υπήρξε σημαντική, καθώς και της Τ. Μανδαλάκη ως μέλους της ειδικής Ομάδας Εργασίας της ανωτέρω επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης που επεξεργάσθηκε τις συστάσεις για την “Ευθύνη των Υγειονομικών Αρχών” κάθε χώρας στο θέμα της αιμοδοσίας. Το πρώτο και μοναδικό κινητό συνεργείο αιμοληψιών (δωρεά της Γαλλικής κυβέρνησης) λειτουργεί στο Α΄ Περιφ. Κέντρο Αιμοδοσίας στο Ιπποκράτειο Αθηνών.
Ο Ηλ. Πολίτης αφιερώνοντας ολοκληρωτικά την επιστημονική του προσπάθεια στην αιμοδοσία, μετατρέπει σιγά-σιγά το Π.Κ.Α Πειραιώς σε Κρατικό Κέντρο Αιμοδοσίας και Παρασκευής Παραγώγων Αίματος (ονομασία που του δόθηκε επίσημα το 1973).
Αρχίζει έτσι:
- η πρώτη Παρασκευή ξηρού πλάσματος
- ακολουθεί η Παρασκευή Ινωδογόνου
- συμπυκνωμένου αντιαιμορροφιλικού παράγοντα (παράγοντας VIII)
- προθρομβινικό σύμπλεγμα
Η επιτροπή Αιμοδοσίας υπό την προεδρία του Καθηγητή Χειρουργικής Κ. Αλεβιζάτου εισηγείται μέτρα που αφορούν τη χωρίς εξαίρεση καθιέρωση της εθελοντική αιμοδοσίας και την απαγόρευση κάθε μορφής εμπορίας αίματος. Στο Κέντρο Παρασκευής Παραγώγων Αίματος αρχίζει να λειτουργεί μονάδα που παρασκευάζει φιάλες συλλογής αίματος με αντιπηκτικό διάλυμα.
Ο Ηλίας Πολίτης αναπτύσσει και συντάσσει ένα λεπτομερές κτιριολογικό πρόγραμμα για Κέντρο Αιμοδοσίας και Παρασκευής Παραγώγων Αίματος βασισμένο σε διεθνή πρότυπα.
Κρίσιμη στιγμή για την εθελοντική αιμοδοσία η άστοχη απόφαση του τότε υπουργού υγείας για νομιμοποίηση των ιδιωτικών (εμπορικών) τραπεζών αίματος που λειτουργούσαν παράνομα. Η απόφαση ανετράπη μετά από σθεναρή αντίδραση των τότε Διευθυντών των Κέντρων Αιμοδοσίας με την συμπαράσταση των υπηρεσιακών παραγόντων του Υπουργείου Υγείας και την ανεκτίμητη βοήθεια λόγων και επιχειρημάτων του Μ. Παιδούση, ο οποίος είχε κληθεί ως εμπειρογνώμονας, αν και είχε αποχωρήσει από την Υπηρεσία. Στο Κέντρο Παρασκευής Παραγώγων Αίματος παρασκευάζεται για πρώτη φορά αντίσωμα για την ανίχνευση του αντιγόνου επιφανείας της ηπατίτιδας Β, οροί-test για τον καθορισμό των ομάδων αίματος καθώς και αντισφαιρινικός ορός Coombs σε κόνικλους.
Απόφαση περί μη αναγνωρίσεως της δαπάνης αγοράς αίματος υπό του Δημοσίου και των ΝΠΔΔ. Ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός διακόπτει τη χρησιμοποίηση αμειβόμενων αιμοδοτών και την πώληση αίματος.
Βαρύ πλήγμα στην ανοδική πορεία του Κέντρου Παρασκευής Παραγώγων Αίματος, αλλά και όλης της αιμοδοσίας της χώρας στάθηκε η απώλεια του Ηλία Πολίτη.
Η Πανιατρική Υγειονομική Επιθεώρηση 1976 αναφέρει: «…Ένοιωσε νικημένος και μόνος. Φόρτωσε στον εαυτό του την ευθύνη ότι αποδέχτηκε τις απαράδεκτες συνθήκες δουλειάς και προκαλώντας –κατά τραγικό τρόπο– όχι μόνο τους συμβιβασμένους, αλλά το κάθε μέλος της κοινωνίας της ανοχής, προχώρησε σε αυτό που μοιάζει τιμωρία μας. Και μάς, των συναδέλφων του και όλων αυτών που θα νοιώσουν τον αντίκτυπο της απουσίας του…»
Από τον Ιούλιο συνδέονται υποχρεωτικά όλες οι Ιδιωτικές κλινικές της χώρας με Κρατικές υπηρεσίες αιμοδοσίας για την πλήρη κάλυψη των αναγκών τους σε αίμα.
Επί Υπουργού Κοινωνικών Υπηρεσιών Σ. Δοξιάδη κλείνουν οριστικά και οι τελευταίες ιδιωτικές Τράπεζες αίματος.
Αποφασίζεται η αγορά ειδικών αυτοκινήτων Κινητών Συνεργείων Αιμοληψίας.
Ψηφίζεται ομόφωνα νέος νόμος περί αιμοδοσίας (Ν.1820). Η νέα νομοθεσία καταρτίζεται από τους Ι. Τσεβρένη, Τ. Μανδαλάκη, Ν. Ρενιέρη με τη στενή συνεργασία της Δ/ντου της Εθνικής Υπηρεσίας Αιμοδοσίας του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας κ.α. Μαυρογιάννη.